7Ӎnh mӝng
1
www.hobieuchanh.com
7Ӎnh
mӝng
+ә BiӇu Chánh
(1)
'ӑc theo mé sông tӯ Tân-An qua Mӻ-Tho, nhà cҩt liên tiӃp, cây trӗng giao nhành,
ngѭӡi lҥ ngӗi thuyӅn ÿi qua ÿó ai cNJng khen là chӛ dân cѭ trù mұt. Cách ít năm trѭӟc, ӣ
chӧ Tân-An, do theo quan lӝÿi dӵa mé sông ҩy, vô chӯng vài ngàn thѭӟc thì thҩy có mӝt
tòa nhà ngói cNJ ba căn hai chái, nӅn ÿúc, cӱa cuӕn, vách gҥch, cӝt gõ. Nhà cҩt day cӱa
xuӕng mé sông, trѭӟc cӱa kiӇng vұt ÿӫ thӭ: nào là vҥn-niên-tùng, nào là bá-trҳc-diӋp, nào
là bùm-sөm, nào là càng-thăng, nào là thӫy-tiên, nào là kim-quít. Hai bên ÿѭӡng vô cӱa
Oҥi có mҩy bӗn bông lan, bông huӋ, vҥn-thӑ, mӗng-gà, ÿinh lăn, sao-nháy. Bên chái trên
có mҩy nӑc trҫu vàng sum-sê, gió thәi lá ÿòng ÿѭa khoe màu tѭѫi mѭӟt. Phía chái trên có
chuӗng bӗ-câu sѫn ÿӓ, mà vì mѭa sa nҳng táp làm phai lӧt màu son. Ӣ sau nhà lӟn thì có
Pӝt cái nhà ngói nhӓ ba căn song ÿӇ chӭa ÿӗ và nҩu nѭӟng. Còn tӯÿó ra phía sau nӳa thì
là mӝt khoҧnh vѭӡn lӟn gҫn nӱa mүu, chung-quanh trӗng mҩy hàng dӯa, cây cong-vòng,
cây suông ÿXӝt, buӗng sai, tàu xө, xem rҩt u-nhàn. Trong vѭӡn thì xҿ mѭѫng nhӓ cái dӑc,
cái ngang, rӗi trên mҩy liӃp trӗng chuӕi lӝn vӟi cau, chuӕi nhҧy con bùm-sùm, cau ngay
hàng thҷng rҷng.
Nhà nҫy nhà cӫa quan Phӫ Phan-hӳu-TiӅn. Quan Phӫ qua ÿӡi ÿã hѫn 6 năm rӗi,
không có con trai, ÿӇ lҥi mӝt ÿӭa con gái, năm nay ÿã 19 tuәi, tên là Phan-yӃn-TuyӃt, mà
ngѭӡi ta thѭӡng kêu là cô hai TuyӃt, ӣ hӫ hӍ vӟi bà Phӫ. Quan Phӫ TiӅn là ngѭӡi gӕc-gác
ӣ Bà-rӏa nhѭng mà lúc ngài còn sanh tiӅn, ngài giúp viӋc cho nhà nѭӟc có ӣ nhiӅu tӍnh và
Wӟi chӛ nào ngài cNJng ӣ lâu năm, nên ngài coi mҩy chӛҩy nhѭ quê quán cӫa ngài, bӣi vұy
ít ai biӃt chҳc ngài sinh trѭӣng tҥi xӭ nào. Lúc ngài già yӃu ngài nghƭ nhà không có con
trai, có nuôi mӝt ÿӭa cháu kêu bà Phӫ bҵng dì, cho ÿi hӑc ÿã thành thân rӗi, không cҫn
phҧi lao tâm nhӑc trí chi nӳa, nên ngài xin hӗi hѭu rӗi mua khoҧnh vѭӡn nҫy cҩt nhà mà
ӣÿһng an hѭӣng thanh nhàn.
7ӯ ngày quan Phӫ qua ÿӡi, thì bà Phӫ vào ra quҥnh-quӁ, buӗn lòng xót dҥ nên
không lo dӑn dҽp nhà cӱa cho lҳm. Ngoài ngõ tuy có bҳc thêm mӝt cái cҫu thang ÿӇ
xuӕng sông cho dӉ, song kiӇng vұt không ai uӕn nhành cҳt lá, nên cây lên tӵ nhiên coi
không ÿҽp nhѭ xѭa. Trong nhà thì ghӃ bàn tӫ ván ÿóng cây ÿã tӕt, mà kiӇu cNJng lanh,
song ít hay lau chùi nên coi không còn nѭӟc bóng.
Bà Phӫ không giàu, mà quan Phӫ qua ÿӡi rӗi, bà tom góp tiӅn bҥc mua ÿѭӧc mӝt
Vӣ ruӝng ӣ KǤ-Sѫn huê lӧi mӛi năm góp ÿѭӧc mӝt ngàn giҥ, nhұp vӟi huê-lӧi cây trái
trong vѭӡn ÿѭӧc vài trăm ÿӗng bҥc nӳa, thì mҽ con ăn xài không hӃt.
TiӃt tháng chҥp, trӡi chiӅu mát mҿ, sông nѭӟc dүy ÿҫy. Cô hai TuyӃt ăn cѫm rӗi
Pӟi lҫn bѭӟc ra ngoài cҫu thang ngӗi mà hӭng gió. Cô mһc mӝt cái áo bà-ba lөc-soҥn
trҳng, mӟi giһt ӫi nên lҵn xӃp còn ràng-ràng; mһc mӝt cái quҫn lãnh ÿen tuy cNJ song láng
1
7Ӎnh mӝng
2
www.hobieuchanh.com
Pѭӟt coi cNJng nhѭ quҫn mӟi. Dѭӟi chân có mang mӝt ÿôi dép quai ÿen, mà trên quai lҥi
có kӃt bông màu hѭӡng. Cô là mӝt ngѭӡi con gái vóc vӯa vӯa không lӟn mà cNJng không
nhӓ, không mұp lung mà cNJng không ӕm quá; ÿã vұy mà cô nhӓ xѭѫng nên tѭӟng ÿi yӇu
ÿLӋu; thuӣ nay cô thêu thùa may vá, hoһc viӃt thѫ, hoһc ÿӑc sách mà thôi, chӟ không nҩu
Qѭӟng, không làm công viӋc trong nhà, không dan nҳng, không dҫm mѭa, nên nѭӟc da cô
trҳng ÿӓ mà lҥi trong bóng. Cô không gӥÿҫu nên tóc xҩp xҧi hai bên bàn tang, mà có
nhiӅu sӧi gió thәi ngã xuӕng tӟi gò má, làm cho cô mӝt lát phҧi lҩy tay mà vuӕt lên, lòi
cái mһt sáng rӥ, lҥi thêm ÿôi bông hӝt xoàn chiӃu ánh sáng mһt trӡi chiӅu chӟp nhoáng
hai bên trái tai. Mӛi lҫn cô vuӕt tóc thì thҩy mҩy ngón tay cô nhӓ mà lҥi dài, còn bàn tay
Gӏu nhiӉu, cѭӡm tay no tròn, chiӃc ÿӗng bánh ú ÿeo khít-rӏt. Cô mһc áo không có bâu,
nên bày trӑn cái cә trҳng trong, lҥi có sӧi dây chuyӅn nhӓ vòng theo coi thiӋt là ÿҽp. Cô
ÿӭng trên cҫu mà ngó bҫy cá lòng-tong ăn bӑt nѭӟc, gió thәi ӕng quҫn phҩt-phѫ lòi hai
àn chân ra ngón nhӓ xíu, gót ÿӓ lòm, trên bàn chân thӏt vung líp luôn tӟi mҳt cá.
ThuyӅn chèo ngang ai thҩy cô ÿӭng trên cҫu cNJng ÿӅu dòm ngó, nhѭng mà cô
không dè cái sҳc cӫa cô ÿӃn nӛi làm cho ngѭӡi nghiêng tròng, bӣi vұy cô ÿӭng chѫi tӵ
nhiên, lѭӧm ÿҩt nhӓ liӋng cá lòng-tong ÿã thèm, rӗi nhә nѭӟc miӃng xuӕng sông cho cá
lìm-kìm nәi lên hӟp bӑt.
0һt trӡi lһn mҩt rӗi, cô hai TuyӃt mӟi lҫn bѭӟc trӣ vô nhà. Cô qua khӓi cӱa ngõ
thҩy mӝt bөi huӋ trә bông bay mùi thѫm tho, khoe màu trҳng nõn, cô ÿӭng lҥi cúi mһt
xuӕng rӗi cҫm mӝt cӝng, kӅ ngang lӛ mNJi mà hѭӣi. Nhánh bông huӋ kӅ gҫn gò má, mҩy
ngón tay cӫa cô coi cNJng nhѭ bông búp, còn nѭӟc da mһt cӫa cô coi cNJng không kém
màu mҩy bông ÿã nӣ chút nào.
Có mӝt con kiӃn hôi ӣ trong nhánh bông bò qua ngang gò má, làm cho cô nhӝt nên
phҧi lҩy tay mà phӫi; song cô dӏu-dàng quá, nên con kiӃn không chӃt, lҥi leo qua tay cô
mà bò. Cô chúm-chím cѭӡi bày hai hàm răng trҳng trong, rӗi nhè nhҽ kӅ bàn tay gҫn lá
huӋ cho con kiӃn bò ÿi, chӟ cô không nӥ giӃt.
Cô còn ÿѭѫng xem hoa, bӛng thҩy thҵng Quӟi, là ÿӭa ӣ, quҽt lӱa ÿӕt ÿèn trong
nhà. Cô bѭӟc vô thҩy bà Phӫÿѭѫng nҵm trên ván mà quҥt hѫi, cô mӟi hӓi:
-
Trӡi mát quá, sao chiӅu nay má không ra ngoài mé sông mà chѫi, má?
-
Tӯ hӗi trѭa ÿӃn bây giӡ sao nó nһng ÿҫu quá. Con ÿѭa ve Gҫu măng1
cho má
Pӝt chút con.
-
Cô hai TuyӃt lҥi ghӃăn trҫu kiӃm ve dҫu măng ÿem ÿѭa cho bà Phӫ, rӗi ngӗi lҥi
Pӝt bên, rӡ tay rӡ trán và hӓi rҵng:
-
Má có dún mình2 hay không?
-
Không.
1 (ti͇ng Pháp) menthe, m͡t lo̩i d̯u gió
2 nhún mình, khom l˱ng chào, t͗ ý khiêm nh˱ͫng
2
7Ӎnh mӝng
3
www.hobieuchanh.com
-
Tҥi hӗi trѭa má ra sau vѭӡn coi bҫy trҿ bҿ cau nên chói nҳng mà nhӭc ÿҫu ÿó
chӟ gì. Trѭa nҳng má ÿӯng có ÿi nhѭ vұy nӳa nghe không má.
-
Tҥi nó nhӭc ÿҫu thì nó nhӭc, chӟ phҧi tҥi ÿi ra vѭӡn hay sao. Hôm trѭӟc anh ba
nó biӇu con làm cho nó mӝt chөc khăn hӍ mNJi, con làm ÿã rӗi hay chѭa? Nó nói
Eӳa nào ÿây nó qua ÿa. Nhѭ con làm chѭa rӗi thì làm riӃt ÿi, ÿһng nó qua ÿѭa
cho nó.
-
Con làm ÿѭӧc 8 cái rӗi. Anh ÿó ҧnh làm rӝn quá! Có vӧ mà sao không biӇu vӧ
nó làm cho mà dùng, ÿӇÿi mѭӧn ngѭӡi ta.
-
Con nói sao vұy? Bӣi chӏ ba con không biӃt làm, nên thҷng nó mӟi mѭӧn con
chӟ.
-
Ai biӇu ҧnh cѭӟi vӧ vөng nhѭ vұy làm chi.
-
Nó vөng mà nó có nhiӅu tiӅn, ÿӡi nay hӉ có tiӅn thì hѫn, chӟ cҫn gì khéo vөng,
con.
-
Có tiӅn nhiӅu mà nhѭ vұy ai thèm. Nҫy má, anh ba ҧnh lӏch-sӵ trai quá chӟ,
không biӃt tҥi sao hӗi ÿó ҧnh cѭӟi chӏ ba chi vұy, coi kǤ quá, má há? Chӏ mұp ú,
Fһp mҳt băng xiên băng nai, mà văn nói nghe cөt ngӫn, anh ba ҧnh thѭѫng sao
ÿѭӧc không biӃt.
-
Cѭӟi vӧ cҫn gì nhan sҳc, con.
-
Lúc ҧnh nói vӧ, con mҳc ÿi hӑc trên nhà trҳng, chӟ phҧi con ӣ nhà con cҧn; thiӃu
gì con gái hay sao mà lӵa vӧ nhѭ vұy.
-
Con ÿӯng nói tҫm bұy, chӏ ba con nó hay ÿѭӧc nó phiӅn.
-
Nҫy má, hӗi trѭӟc ba vӟi má ÿӭng cѭӟi vӧ cho ҧnh, hay là ҧnh lӵa mӝt mình ҧnh
Yұy má?
-
Hӗi ÿó nó hӑc ÿã thi lҩy bҵng cҩp, rӫi dì vӟi dѭӧng con khuҩt ÿi, má vӟi ba con
thҩy nó côi-cút tӝi nghiӋp mӟi nuôi nó cho nó hӑc ÿһng thành thân vӟi ngѭӡi ta.
Chӯng nó ra trѭӡng rӗi ba con mӟi lo cho nó vô làm thông-ngôn Tòa, rӗi ÿәi
xuӕng Mӻ-tho.
-
Hӗi ÿó con còn nhӓ quá nên không biӃt.
-
Ӯ, hӗi ÿó con mӟi ÿѭӧc tám chín tuәi.
-
Con nhӟҧnh ÿi hӑc hӉ bãi trѭӡng ҧnh vӅ thì ҧnh ÿem hình vӅ cho con, con
thѭѫng ҧnh lҳm. Hӗi ÿó mình ӣ trên Biên-Hòa, phҧi hay không má?
-
Ӯ.
-
Ҧnh làm thông ngôn ӣ Mӻ -Tho rӗi ҧnh mӟi ÿөng3 chӍÿó phҧi hay không.
3 g̿p
3