0ҽ ghҿ con ghҿ
1
www.hobieuchanh.com
0ҽ
ghҿ,
con
ghҿ
+ӗ BiӇu Chánh
QuyӇn I:
PHҪN THӬ NHӬT:
CHÍ LҰP THÂN
CHѬѪNG I
(1)
1ăm nào cNJng vұy, hӉ qua tháng 6 thì trӡi mѭa dҫm dӅ, mѭa cho ruӝng nӛi nѭӟc ÿһng
nhà nông ÿón ÿҥt mà cҩy lúa mùa, bӣi vì mҥ
gieo hôm mӗng 5 tháng 5 ÿã gҫn ÿúng lӭa.
Cӭ theo lӋҩy, nên bӳa này là 19 tháng 6, hӗi trѭa mѭa xӕi xҧ mӝt ÿám thұt lӟn, rӗi cӭ rӍ
ã tiӃp hoài, mѭa cho ÿӃn nӳa chiӅu mà cNJng con lâm râm, chѭa chӏu dӭt hӝt.
Dӑc theo lӝ Càng Long ÿi Trà Vinh, lӕi ngã ba ÿѭӡng Mӻ Huê tҿ vô Suӕi Cҥn, chiӅu nay
quang cҧnh trông ra có vҿÿһc biӋt, không giӕng mҩy chӛ khác. Trên giӗng thi ÿâu ÿó thҭy
ÿӅu im lìm, mà nhӡ giӑt mѭa mát mҿ cây cӕi xanh tѭѫi, lҥi nhà nào cNJng ÿang nҩu cѫm chiӅu,
khói bӕc lên mà bӏ mѭa không bay tan ra ÿѭӧc, bӣi vұy mҩy nóc nhà bӃp khói vҫn vNJ mӏt mù
nhѭ mây bao phӫӣ trên. Còn ӣ ngoài ruӝng thì chӛ này ngѭӡi ta bӯa, chӛ kia ngѭӡi ta nhә mҥ
chӛ nӑ ngѭӡi ta ÿѭѫng cây, nông phu xúm xít tӯ khóm trong ÿӗng, kҿ hát ngѭӡi hò cho vui
ÿһng quên nhӑc nhҵn, quên lҥnh lӁo.
Kҿ du hí bӏ trӡi mѭa ѭӟt ҳt hӑ không nghӇu nghӃn ngoài ÿѭӡng ÿѭӧc, thì hӑ lúng túng,
nên buӗn bӵc. Mà ngѭӡi làm ăn gһp mѭa gió thuұn hòa nhѭ vұy thì hӑ vui mӯng, vui vì bҳp
ÿұu khӓi khô, mӯng vì ruӝng ÿӫ nѭӟc cҩy.
Mӝt chiӃc xe hѫi ÿò, sѫn màu ÿӓ lòm, ӣ phía Trà Vinh chҥy lên, qua cҫu ҫm ҫm, bóp kèn
te te, rӗi bӟt máy ngѭng ngay ngã ba ÿѭӡng Suӕi Cҥn, trѭӟc ÿҫu máy khói lên nghi ngút.
Mӝt cұu trai trҥc chӯng 15, 16 tuәi, mһt mày sáng sӫa bӓ tѭӡng mҥnh mӁ, ÿҫu ÿӝi nón nƭ
ÿen, mình mһc áo trҳng quҫn trҳng ӣ trên xe leo xuӕng, tay ôm mӝt gói ÿӗ, ngoài bao bҵng
chăn tҳm sӑc xanh sӑc ÿӓ. Vì trӡi mѭa lâm râm, cұu sӧѭӟt mình, nên chҥy riӃt vô quán cӫa ÿi
Ba Thӟi bên ÿѭӡng mà ÿөt, còn chiӃc xe ÿò thì rӗ xăng và sang sӕ rút chҥy thҷng ra chӧ Càng
Long.
Cұu trai này tên Quí, năm nay 16 tuәi, con cӫa ông %ӗi-bái Tӗn trong làng Mӻ Huê ÿây,
nhà ӣÿѭa bên lӝ, cách ngã ba Suӕi Cҥn không ÿҫy hai trăm thѭӟc. Mҩy bӳa rày, cұu xuӕng
Trà Vinh dӵ thi bҵng Sѫ hӑc, ӣÿұu nhà thҫy Sang hӗi trѭӟc có dҥy trѭӡng Càng Long. Hӗi
trѭa này hӝi khҧo khi chҩm bài xong mӟi kêu tên các trò thi ÿұu. Quí nghe kêu tên hӑ mình.
Quí mӯng lung lҳm, mӯng vì trѭӡng Càng Long mӟi bҳt ÿҫu năm nay cho 5 trò cho ÿi thi sѫ
Kӑc, 4 trò ÿӅu rӟt, duy mình ÿѭӧc ÿұu, mình làm rӥ ràng cho thҫy, làm vui lòng cha và chӏ,
mà có lӁ chӯng khai trѭѫng sӁÿѭӧc lên Sài Gòn hoһc qua Cҫn Thѫ mà hӑc thêm ÿһng lҩy
Eҵng Thành chung rӗi làm thҫy giáo hay làm thҩy ký, thҫy thông.
Vӟi trí ý thӓa mãn hân hoan cӫa trò mӟi thi ÿұu. Quí chҥy vô cӱa quán, mһt mày tѭѫi rói,
miӋng chúm chím cѭӡi.
Cô Hѭӡng, con gái cӫa dì Ba Thӟi là chӫ quan ÿã tuәi 15, nhan sҳc xinh ÿҽp, mà tánh nӃt
vui vҿ thұt thà nhѭ trҿ 11, 12 tuәi. Vӯa thҩy Quí bѭӟc vô cӱa thì Hѭӡng hӓi:
-
Anh thi ÿұu phҧi hôn anh Quí?
-
Ӯ, ÿұu.
-
Ĉó! Em nói trúng hay không hӱ.
-
Giӓi à!
-
Chӏ Mӻ hay rӗi chѭa?
0ҽ ghҿ con ghҿ
2
www.hobieuchanh.com
-
Chѭa. Qua mӟi vӅ tӟi ÿây.
-
ChӍ Mӻ vӟi cұu Bӗi hay chҳc mӯng lҳm.
Quí liӃc mҳt ngó vӅ rһng tre xanh ÿҩt cӫa mình thì trong lòng khoan khoái, nên nhҵm nhía
muӕn dҫm mѭa mà vӅ nhà.
+ѭӡng bѭӟc ra hӓi:
-
Sao hӗi nãy anh không biӇu xe ghé ngay cӱa ngõ ÿһng vô nhà cho khӓi mҳc mѭa, anh
Oҥi biӇu ghé ÿây?
-
Qua biӃu hӇ qua khӓi ngã ba mӝt chút thì ngѭng, sӕp-phѫ không hiӇu, nên ghé ngay
ngã ba.
-
9ұy tѭӣng anh ghé ÿһng cho má em hay trѭӟc chӟ.
-
Dì Ba Thӟi lo nҩu cѫm ӣ phҧi sau, dìi nghe nói chuyӋn thì lұt ÿұt ÿi ra. Dì vӟi má Quí
Kӗi trѭӟc là chӏ em bҥn thiӃt thѭѫng yêu nhau làm. Má Quí mҩt hӗi Qui mӟi 3 tuәi. Dì
a Thӡi, vӏ tính chӏ em, nên thuӣ này thѭѫng yêu Quí nhѭ con, thѭѫng vì Qui mô coi
Pҽ sӟm quá, nhӭt là thѭѫng vì Quí có mҽ ghҿ, mà lҥi mҽ ghҿ không hiӅn. Dì bѭӟc ra
thҩy Quí thì hӓi:
-
À! Con mӟi vӅ hҧ? Thi ÿұu rӗi con há?
-
'ҥ, thѭa ÿұu.
-
May quá. Dì mӯng lҳm. Cha chҧ, nӃu má con còn thì má con vui biӃt chӯng nào.
Quí ngҳm nghía muӕn ÿi vӅ, nên cӭ ôm gói ÿӭng ngoài cӫa, không vô nhà.
Dì Ba Thӟi nói tiӃp:
-
Vô ngӗi chѫi con. Trӡi mѭa ÿi ѭӟt mình hӃt.
-
ĈӇ con vӅ cho cha con hay ÿang cha con mùng.
-
Có ӣ nhà ÿâu mà cho hay. Ҧnh ÿi danh tӭ sҳc trong giӗng, ÿi hӗi ăn cѫm sӟm mai. NӃu
ҧnh vӅ thì ҧnh ÿi ngang ÿҩy chӟÿi ÿâu. Chѭa thҩy vӅ. Mà trӡi mѭa này vӅ gì ÿѭӧc.
-
Quí nghe nói nhѭ vұy thì châu máy dө dӵ, rӗi nói:
-
ĈӇ con vӅ cho chӏ Hai con hay.
-
+ѭӡng tiӃp nói:
-
1Ӄu anh muôn vӅ thì lҩy cây dù cӫa em ÿây che ÿӥ mà vӅ, rӗi sáng mai gӣi vô cho
em.
-
Thôi trӡi mѭa nhӓÿӇ qua ÿi ÿҥi.
-
Ѭӟt mình hӃt chӟ.
-
Không sao ÿâu.
Quí tӯ giã
mҽ con dì Ba Thӟi rӗi ôm gói bѭӟc ra lo chҥy lúp-xúp mà vӅ nhà.
Nhà cӫa Quí ӣ cách quán dì Ba Thӟi chӍ có bӕn khoҧng dây thép.
0ӝt tòa nhà ngói nӅn ÿúc, trong miӃng ÿҩt giӕng rӝng hѫn mӝt mүu, nҵm dӵa quan lӝ, có
Yѭӡn tre bao quanh kín mít. Ĉó là cuӝc ӣ cӫa ông Bӗi-bái Tӗn.
Ông Bӗi-bái còn làm chӫ 50
Pүu ruӝng hҥng nhӭt trong kinh Suӕi Cҥn. Vì trong làng Mӻ-huê không ai giàu lӟn, nên vӟi
gia tѭ nhѭ vұy mà nhѫn dân ӣ vùng này ÿӅu cho ông Bӗi là nhà giàu.
1ăm vұy ông Bӗi mӟi 50 tuәi. Khi mӟi lӟn lên ông cѭӟi Thӏ Tánh con nhà có ăn, ӣ dѭӟi
Làng ThӃ. Nhӡ Thӏ Tánh siêng năng cҫn kiӋm, biӃt lo biӃt tính, nên mһc dҫu ông lo mê tӭ sҳc
mê ÿá gà, Thӏ Tánh cӭ chuyên chú làm ăn, nӃu không ÿҫy mѭӡi năm thì ÿã gây ÿѭӧc cѫ
nghiӋp. Thӏ Tánh chӃt ÿã 13 năm rӗi, ÿӇ lҥi cho ông hai ÿӭa con, ÿѭa lӟn là con gái, tên Mӻ,
ây giӡÿѭӧc 18 tuәi và ÿӭa con nhӓ là Quí ÿi thi vӅÿó. Thӏ Tánh mҩt ÿѭӧc 3 năm, thì ông
%ӗi chҳp nӕi vӟi mӝt gái nhӓ, tên Thӏ Mùi, năm nay mӟi 35 tuәi. Thӏ Mùi sanh thêm cho ông
Pӝt ÿӭa con trai nӳa tên Sen, bây giӡÿã 8 tuәi.
Quí phҧi dҫm mѭa chҥy vӅ nhà, là cӕ ý muӕn báo tin mình thi ÿұu cho chӏ hay ÿһng chӏ
Pӯng. Chҷng dè vô tӟi sân, nghe tiӃng mҽ ghҿӣ trong nhà la hét ôm sòm, làm cho Quí khӵng
Oҥi, rӗi thӫng thҷng bѭӟc lên thӅm, chӟ không bѭѫn bҧ nӳa, mһc dҫu mѭa vүn rӍ rҧ rѫi hӝt
hoài. Khi vô cӱa thì Quí nghe mҽ ghҿ nói: " Thӭ con gái hѭ, chӯng này mà chѭa nҩu cѫm,
còn ÿӧi chӯng nào nӳa hӱ? Ӣ nhà cӭ ngӫ hoài, không làm gì hӃt. Tao nói trѭӟc cho mà biӃt,
0ҽ ghҿ con ghҿ
3
www.hobieuchanh.com
gái làm biӃng nhѭ mҫy ÿó, chӯng có chӗng, ÿӕ khӓi mҽ chӗng tròng nӗi trên ÿҫu cho mà coi.
çӗ hѭ! Ðӗ thúi!"
Quí rón rén ôm gói áo quҫn ÿi thҷng lҥi buӗng phía
chái trên mà thay ÿӗ. Thӏ Mùi ngó
thҩy, song không thêm nói tӟi, lҥi xâm xâm bѭӟc lҥi cӫa xuӕng nhà dѭӟi ÿӭng mà hӓi:
-
7ҥi sao mҫy không chӏu nҩu cѫm vұy Mӻ? Mҫy ÿӧi tao vӅ tao nҩu cho mҫy ăn phҧi
không?
-
Cha vӟi dì ÿi khӓi hӃt. Tôi sӧ nҩu cѫm ÿӇ nguӝi lҥnh nên tôi ÿӧi vӅ rӗi sӁ nҩu chӟ.
-
Ĉӯng ÿһt ÿLӅu kiӃm chuyӋn chӳa mình. Cha chҧ! Mҫy con trҧ treo vӟi tao nӳa hҧ? Tao
iӃt mà, bây giӡ mҫy khôn lӟn rӗi, mҫy có coi tao ra gì nӳa ÿâu. Mҫy bán dê bán díu,
Pҫy nói tao là mҽ ghҿÿӝc ác. ĈӇ cha mҫy vӅÿây rӗi mҫy coi.
-
Tôi có nói chi ÿâu…
-
çӯng chӕi. Mҫy nói vӟi ngѭӡi ta ngoài chӧ, hӑ mӟi hӑc vӟi tao ÿây.
-
Tôi có nói vӟi ai ÿâu?
-
Nín! Mҫy không ÿѭӧc phép cҧi vӟi tao. Mҫy muӕn cҧi thì ÿӧi cha mҫy vӅ rӗi mҫy sӁ
cái vӟi ông. Ĉӗ khӕn nҥn trӣ lên nhà trên ngӗi.
Thҵng Sen ӣ trong buôn ÿi ra, hai tay cҫm hai trái chuӕi. Thӏ Mùi nói mӝt mình: "Ác lҳm!
Thҵng nhӓÿói bөng mà không có cѫm cho nó ăn. Nó ăn chuӕi ÿây rӗi nó ÿau bөng cho mà
coi".
Quí thay quҫn áo khô rӗi ra ÿӭng trѭӟc hàng ba chӕng tay lên làng cҫn, mһt buӗn hiu. Bây
giӡ mѭa ÿã dӭt hҹn, nhѭng bҫu trӡi vүn còn tô màu xám tro, rҩt hiӋp vӟi tâm trí bҩt mãn cӫa
Quí lúc này, mà có lӁ cNJng thích hӧp vӟi nӛi niӅm thê lѭӧng cӫa Mӻÿѭѫng chөm lӱa nҩu
Fѫm dѭӟi nhà bӃp.
Quang cҧnh ÿã buӗn, lҥi thêm trong mҫy ÿѭӡng mѭѫng dài theo bӡ tre, ãnh ѭѫng tiӃp
nhau kêu uênh oang, rӗi Ӄch dѭӟi mé rҥch cNJng bҳt chѭӟc kêu uӋch oҥc. Quí chán nҧn chӏu
không nәi, bèn bӓÿi ra lӝ ngóng vӅ phía trong giӗng coi có thҩy ÿang cha vӅ hay không, thì
chӍ thҩy công cҩy công mҥ kéo nhau tӯ tӕp ӣ trong ÿӗng ÿi lên giӗng, vӟi nhӳng tiӃng nhái
Eҫu kêu lҥch cҥch ӣ xa, dѭӡng nhѭ ca hát mà ÿѭa nông phu vӅ nghӍ.
Quí ÿӭng ngó mӝt hӗi rӗi châu mҫy, ÿӏnh trí, xăng xóm trӣ vӅ nhà, quyӃt nói liӅn cho chӏ
hay mình ÿã thi ÿұu.
/ҫn này Thӏ Mùi thҩy Quí thì hӓi: " Thi ÿұu hay không mà vӅ?"
Quí chұm bѭӟc mà ÿáp: " Thѭa ÿұu", rӗi ÿi luôn xuӕng nhà bӃp.
0ӻ lum khum chҳt nѭӟc cѫm ӣ cӱa sau. Nghe ÿӝng ÿҩt, Mӻ day lҥi thҩy Quí thì chѭng
Kӱng! Mӻ vөt hӓi: " Em vӅ hӗi nào vұy? Ĉұu hôn em?".
Quí cuӕi mà ÿáp: " Ĉұu rӗi chӏ Hai à. Em mӯng lҳm. Em vӅ nãy giӡ mà biӃt chӏ không
vui, nên em không muӕn cho chӏ thҩy".
0ҩy lӡi cӫa Quí chҷng khác nào nѭӟc cam lӗ rѭӟi vào thѭѫng tâm cӫa Mӻ, bӣi vұy nghe
em nói thì Mӻ hân hoan, mһt mày tѭѫi nhѭ hoa cѭӡi, cһp mҳt sáng nhѭ sao chói. Mӻ bѭng nӗi
Fѫm bӓ lҥi trên bӃp và dөt lӱa gҥt than. Lo nӗi cѫm xong rӗi, Mӻ day lҥi, mһt nhìn Quí trân
trân mà nói: " Chӏ mӯng lҳm. Phҧi má còn thì vui biӃt chӯng nào".
Chӏ em ÿӭng nhìn nhau, không nói chӍ nӳa hӃt, mà cái nhìn ҩy chѭa chan tình cҧm, ÿҫy rүy
niӅm riêng, bӣi vұy ngó nhau rӗi, chӏ cNJng nhѭ em, có hai giӑt lөy lăn xuӕng hai gò má nóng
Kәi.
Quí thӫng thҷng nói: " ĈӇ cha vӅ em xin cha cho em lên Sài Gòn hӑc nӳa, hӑc chӯng nào
ÿұu ÿѭӧc bҵng thành chung rӗi sӁ thôi".
0ӻ gұt ÿҫu mà cѭӡi, tӓ ý ÿӗng tình vӟi em vӅ sӵҩy.
Tuy ÿã quên nhӳng lӡi ÿҳng cay cӫa mҽ ghҿ hӓi nãy, nhѭng không thӇ quên phұn sӵÿѭӧc,
0ӻ mӟi lo giөm lӱa khác ÿһng hâm cá hâm thӏt.
Quí bѭӟc lҥi cӱa sau ngӗi chӗm hәm ngó ra vѭӡn. Chú TiӅn là ngѭӡi làm vѭӡn, ÿang lӫi thӫi
ÿҩp vòng ÿһng trӗng khoai lang, ÿҫu ÿӝi nón lá, ӣ trҫn lѭng ÿen trҥi. Ĉám ÿѭa gang gҫn tàn,
còn sót lҥi mҩy trái ÿã chín, nên phѫi vӓ vàng khè, mà chѭa ai chӏu hái. Con chó mӵc ӣÿâu
trên nhà trên chҥy xuӕng ÿӭng ngó Quí mà ngoҳc ÿuôi, rӗi nҵm mӝt bên, lim dim cһp mҳt nhѭ